Asgari Ücrette Şok Gelişme! Canlı Yayında İlk Kez Açıklanan Rakamlar Eğlendiriyor!

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2026 yılı için geçerli olacak asgari ücreti belirlemek amacıyla aralık ayında bir araya gelecek. Yılın sonuna yaklaşırken, yeni asgari ücret rakamı için merak ve beklentiler artmış durumda.

Bir taraftan enflasyonun durumu ve ilerleyen dönemlere dair tahminler değerlendiriliyor; diğer taraftan ise asgari ücret ile alakalı öngörüler gündemde. Son olarak, uzman bir ekonomistten dikkat çekici açıklamalar geldi.

ASGARİ ÜCRET BELİRLENME AŞAMALARI

tv100'ün canlı yayınında, Başak Şengül ile Doğru Yorum programında asgari ücretle ilgili görüşlerini paylaşan ekonomist Doç. Dr. Filiz Eryılmaz şu şekilde konuştu:

"Benim genel görüşüm, aslında ekonomi yönetimi üzerinde şekillenecek. Bu benim kişisel tahminim değil; ekonomi yönetiminin somut eylemleri üzerinden düşüncelerimi paylaşacağım. Önceki yıla bakalım. 2024'ün başlangıcında, asgari ücretin belirlenmesinde beklenen enflasyona göre bir artış yapılması yönünde bir yol haritası ortaya konulmuştu. Şimdi bunu matematiksel olarak nasıl anlayabiliriz?"

Geçtiğimiz yıl Merkez Bankası'nın 8 Kasım'da yayımladığı en son enflasyon raporuna göre, sadece tahminler sunulmuştu. Merkez Bankası, önümüzdeki yıl için, yani 2025 sonu itibarıyla, en düşük yüzde 16, en yüksek ise yüzde 26 beklediğini belirtmişti. Bu tahminler, piyasa tarafından %21 olarak algılandı. Peki, geçen yıl asgari ücrete ne kadar bir artış yapıldı? Yüzde 30. Peki, bu artış hangi değerlere dayanılarak yapıldı? Beklenen enflasyona... Beklenen enflasyon için ise, orta nokta %21 alındı mı yoksa %26 mı? Hayır, %26. Neden? Çünkü Merkez Bankası, son yıllarda şunu vurguladı; tahmin aralığı belirliyorum, alt sınır %21, üst sınır %26, fakat siz değerlendirmelerinizi beni üst bant üzerinden yapın, çünkü belirsizlikler çok fazla ve enflasyon yüksek. Bu yüzden ben başarılı olup olmadığım yönündeki değerlendirmelerinizin üst bant üzerinden olması gerektiği söyleniyor.

Ve yıl içerisinde biz, Merkez Bankası'nın hedefinin %21 değil, %26 olduğunu kabul ettik. Asgari ücreti belirleyen komisyonun içinde işçi, işveren ve hükümet temsili mevcut. Hükümet burada bir ölçüde tarafsız bir rol oynuyor. Genel olarak durumu şöyle özetleyebiliriz; enflasyonla mücadele ettiğimiz bir yıl içerisindeyiz, bu nedenle asgari ücreti ve diğer ücretleri, gerçekleşen enflasyon üzerinden değil, beklenen enflasyon esas alınarak belirlemeye çalıştık...

Peki, beklenen enflasyon hedefi nedir? %21. Üst bant ne? %26. Yani, %26'nın üzerine +4 puanlık bir refah payı eklenerek %30 seviyesinde bir artış yapıldığı söylendi. Yani aslında piyasa böyle yorumladı; biz beklenen enflasyona %4'lük bir sosyal refah payı ekleyerek bir zam yaptık. Ben bu yıl da benzer bir durumu bekliyorum."

'BİR YOL HARİTASI SUNULABİLİR...'

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan'ın enflasyon konusundaki açıklamaları üzerine Eryılmaz şu yorumda bulundu:

"Aslında, asgari ücretin ana çerçevesini belirleyen yol haritası 2025 yılı itibarıyla da bize bir kılavuzluk yapacak. Bu yol haritası ne şekilde ortaya çıkabilir? Merkez Bankası, önceki enflasyon raporunda hedef ve tahminleri birbirinden ayırdı. Önceki dönemdeki karmaşadan dolayı, her toplantıda güncellemeler yapıldığında Merkez Bankası'nın itibarı zaman zaman zayıflıyordu. Bu nedenle, Merkez Bankası şu açıklamada bulundu; benim hedeflerim ile tahminim birbirinden ayrıdır. Olağanüstü bir durum olmadığı sürece hedeflerimde değişiklik yapmayacağım, fakat tahminlerimi güncelleyebilirim. Bu yıl Merkez Bankası'nın hedefi ne? %24. Peki tahmin ne? %31-33. Bunun revizyonu ne oldu? Tahmini artık %25-29 olarak güncellemişken, ortalaması %27'ydi. Ancak bunu %32'ye çıkardı. Yani, 5 puanlık bir artış yaşandı. Bu artışın ana sebebi gıda enflasyonudur. Kuraklık nedeniyle yaşanan gıda enflasyonu.

Dolayısıyla bu durumda, beklenenden %5'lik bir artış yaşanabiliyor mu? Evet, böyle bir durum söz konusu olabiliyor. Geçen yıl sonu itibarıyla üst bant %26'ydı. Şu anda ise %32 olarak bekleniyor. Geçen yıla göre bu bir sapma oluşturuyor mu? Evet, 6 puanlık bir farklılık mevcut. Bunun 4 puanı refah payı olarak belirlendi ancak baktığımızda en azından beklenen enflasyon üzerinden bile %2'lik asgari ücret tarafında bir sapmayla karşı karşıyayız.

Şimdi asgari ücreti tartışacaksak, bu sapmayı bir kenara bırakmalıyız. Bunun önemi nedir? Çünkü beklenen enflasyonda sapmalara rastlayabiliriz. Bu konuda dikkatli olmalıyız. Aynı zamanda 2026 yılına gelirsek, bu yılki hedef %16. Merkez Bankası bunu değiştirmedi; hedefe ulaşmak için daha sıkı bir pozisyonda kalacak ve mümkünse faiz oranlarını düşürmemeye çalışacak

Eryılmaz’ın açıklamalarına devam etti:

"Enflasyonun düşük olduğu dönemlerde, geçmiş verilere dayanarak tamamen gerçekleşen enflasyon dikkate alınıyor ve üzerine bir sosyal refah payı eklenerek ücret artışı belirleniyordu. Ancak son bir yıldır, ağırlıklı olarak beklenen enflasyonun göz önünde bulundurulduğu bir durum mevcut. Bunu kimileri orta nokta olarak tanımlasa da, ağırlıklı olarak Merkez Bankası'nın sağladığı beklenen enflasyon verilere göre bir senaryo oluşturuluyor.

EN YÜKSEK TAHMİNİ AÇIKLADI

Kendi tahminlerimi oluşturduğumda, bu yıl asgari ücrete yapılacak zammın ağırlıklı olarak beklenen enflasyona dayandırılacağını ve geçmiş verilere göre belirlenmeyeceğini düşünüyorum. Bunun sonucunda, %19 seviyesinin baz alınacağı ve üzerine %4 veya %5'lik bir refah payı ekleneceği düşünüldüğünde, %23 ile %24 aralığında bir artış bekliyorum. Maksimum tahminim ise %25 seviyesine yakın. Eğer sorarsanız, minimum %23 demektir; bu da 27,187 TL net asgari ücret anlamına geliyor. Maksimum tahminimde ise %25 seviyelerinde, yani 27,629 TL aralığını ifade ediyorum. Genel olarak piyasa değerlendirmelerine baktığımda, birçok kesimin farklı beklentileri var; fakat ağırlıklı olarak beklenen enflasyona dayalı bir senaryo kurgulanacak. Beklenen ve gerçekleşen enflasyon ortalaması da 32'ye, gerçekleşen ise 20 civarlarına ulaşacaktır. Toparladığımızda, bunun ortalamasını alırsanız, maksimum bu seviyeye çıkılmayacaktır. Görünürde, benim genel tahminim, piyasadaki beklentilerle birlikte 27,000 ile 28,000 TL arasında bir rakam olduğunu gözlemliyorum."

'İLK DEFA BÖYLE AÇIKLANDI'

Eryılmaz’ın açıklamalarının ardından, canlı yayında Başak Şengül "Bu kadar net bir açıklama yapan konuklarımıza rastlamadım ve teşekkür ediyorum Filiz hocam. Doçent Dr. Filiz Eryılmaz, açık bir biçimde tahminlerde bulundu. Bu kadar kesin bir tahmini ilk kez duyuyorum. Onun için belirtmek gerek; %23 ile %25 arasında bir aralık bekliyorum, eğer geçen yılki yöntem uygularsak en üst limit %25, en alt limit ise %23 olacaktır," şeklinde konuştu.